Zbulimi i origjinës së mohimit: Një udhëtim gjuhësor
Negacioni, mohimi, jo-ja është një koncept themelor në gjuhë, që na mundëson të shprehim mungesën, kontradiktën dhe refuzimin.
Por nga vjen ky koncept?
Ky artikull thellohet në etimologjinë e mohimit, duke eksploruar rrënjën proto-indoevropiane *ne dhe lidhjet e saj me gjuhën shqipe.
negativ (mbiemër.)
Gjuhëtarët thonë vjen nga latinishtja negat-, rrjedha,paskajore e "negare" e cila ne thelb kupton "thuaj jo", "pasi i është thënë jo".
Në latinisht, "po" është "sic" dhe "jo" është "non".
Negare-s i mungon "non".
Si është ndërtuar "negare" pa pasur rrënjën bazë të kuptimit jo?
Gjuhëtarët mendojnë që rrënja proto-indo-evropiane është *ne që do të thotë "jo".
Burimi hipotetik i/provave për ekzistencën e saj jepet me evidence si nga: Sanskritishtja a-, *an- "jo;" Avestan *në "jo, nuk;" greqishtja a-, an-, ne- "jo, nuk;" Latinisht *in- "jo, nuk", *ne "se jo;" Sllavishtja e vjetër kishtare dhe lituanishtja *ne "jo, nuk;" Irlandishtja e vjetër *an-, ni, kornishtja *ny "jo, nuk;" Gotik dhe anglishtja e vjetër *un- "jo, nuk".
Unë mendoj se rrenja,semantika peimordiale e kuptimit jo në gjuhen PIE është numri një, fillimi i bërjes së një diçkaje. Kjo del nga gjuha shqipe që jo vjen nga një IO e cila kupton I= fillimin e O-se, fillimin e bërjes e cila kuptonte asgjenë ose zero me konceptin e sotëm të numrave. Ne, ni, ny, an, un janë të gjitha format dialektiale të numrit një të gjuhës shqipe. Duke qëne së koncepti zero nuk ishte formuar ende, gjuha ndërtonte mohimin me pjeseza te tilla si gjë duke futur negativen as përpara formohet asgjë ose përdornin numrin më të vogël që shprehte semantikisht minimumin e sasise, fillimin e bërjes ose ç'berjen kthimin perseri nga O në I.
Jo-në e shqipes e mendojnë si nga protoshqipja *nio ("jo, nuk"), nga proto-indoevropianishtja *nĕ, *nē ("grimca negative"). Krahasoni latinishten ne, uellsisht neu, anglishten e vjetër na, lituanisht ne ("jo").
Mungesa e "n" në formën e fjalës "jo" nuk mbështet fort këtë etimologji por *nio është padyshim njëshi i gjuhës shqipes.
A ka lidhje fillimi me mohimin?
A ka lidhje fundi me mohimin?
Mendoj se të dyja kanë lidhje me mohimin por fundi është kur O-ja kthehet përsëri në I. Këto kode janë të hapur tek fjalët e latinishtes finire, finish, muorire, cemeterium,
Interesante është cemeterium e latinishtes
Negacioni, mohimi, jo-ja është një koncept themelor në gjuhë, që na mundëson të shprehim mungesën, kontradiktën dhe refuzimin.
Por nga vjen ky koncept?
Ky artikull thellohet në etimologjinë e mohimit, duke eksploruar rrënjën proto-indoevropiane *ne dhe lidhjet e saj me gjuhën shqipe.
negativ (mbiemër.)
Gjuhëtarët thonë vjen nga latinishtja negat-, rrjedha,paskajore e "negare" e cila ne thelb kupton "thuaj jo", "pasi i është thënë jo".
Në latinisht, "po" është "sic" dhe "jo" është "non".
Negare-s i mungon "non".
Si është ndërtuar "negare" pa pasur rrënjën bazë të kuptimit jo?
Gjuhëtarët mendojnë që rrënja proto-indo-evropiane është *ne që do të thotë "jo".
Burimi hipotetik i/provave për ekzistencën e saj jepet me evidence si nga: Sanskritishtja a-, *an- "jo;" Avestan *në "jo, nuk;" greqishtja a-, an-, ne- "jo, nuk;" Latinisht *in- "jo, nuk", *ne "se jo;" Sllavishtja e vjetër kishtare dhe lituanishtja *ne "jo, nuk;" Irlandishtja e vjetër *an-, ni, kornishtja *ny "jo, nuk;" Gotik dhe anglishtja e vjetër *un- "jo, nuk".
Unë mendoj se rrenja,semantika peimordiale e kuptimit jo në gjuhen PIE është numri një, fillimi i bërjes së një diçkaje. Kjo del nga gjuha shqipe që jo vjen nga një IO e cila kupton I= fillimin e O-se, fillimin e bërjes e cila kuptonte asgjenë ose zero me konceptin e sotëm të numrave. Ne, ni, ny, an, un janë të gjitha format dialektiale të numrit një të gjuhës shqipe. Duke qëne së koncepti zero nuk ishte formuar ende, gjuha ndërtonte mohimin me pjeseza te tilla si gjë duke futur negativen as përpara formohet asgjë ose përdornin numrin më të vogël që shprehte semantikisht minimumin e sasise, fillimin e bërjes ose ç'berjen kthimin perseri nga O në I.
Jo-në e shqipes e mendojnë si nga protoshqipja *nio ("jo, nuk"), nga proto-indoevropianishtja *nĕ, *nē ("grimca negative"). Krahasoni latinishten ne, uellsisht neu, anglishten e vjetër na, lituanisht ne ("jo").
Mungesa e "n" në formën e fjalës "jo" nuk mbështet fort këtë etimologji por *nio është padyshim njëshi i gjuhës shqipes.
A ka lidhje fillimi me mohimin?
A ka lidhje fundi me mohimin?
Mendoj se të dyja kanë lidhje me mohimin por fundi është kur O-ja kthehet përsëri në I. Këto kode janë të hapur tek fjalët e latinishtes finire, finish, muorire, cemeterium,
Interesante është cemeterium e latinishtes
varreza e cila rjedh nga greqishtja koimeterion "vend fjetje", " nga koiman "të vë në gjumë", keimai "shtrihem", nga rrënja PIE *kei- (1) "me u shtri", duke formuar gjithashtu fjalën për "krevat".
Koiman thotë "Ke O I MA-N" (mban) dhe Keimai "KE I MA-I" që do thotë të njëjtën gjë "KE I MAI (mbaj), me kuptimin thelb "ke O I-në mban" dhe "KE I mbaj". Kodikisht kthimi në "I" kupton dhe gjumin, dhe vdekjes dhe shtrirje ku "I" eshte simbolizuar në dimensionin horizontal një vijës i saj për gjumin dhe shtrirjen e cila nga nje burim piktogramik, dhe kthimi në gjendjen fillestare "I" për vdekjen nga një kthimi në ideosimbol të kalimit te materies se gjalle në gjendjen e saj fillestare, gjendjen e pare të saj, e konceptuar pak a shume në koncepti fetar "ti u bëre nga dheu dhe do të bëhesh përsëri dhé" ose tjetra " I shtrirë vjen në këtë botë dhe I shtrirë ikën nga kjo botë". Pra lidhja simbolike gjuhësore është I-O-I. Kjo formulë gjendet edhe tek vajtimi i burrave dhe grave shqiptare në vdekjet, pasthirma që përdoret në këngë është një Oi-oi, e zgjatur.
I-ja piktogramike nuk ka qënë vetëm vertikale si është I-ja e alfabeteve sot. I-ja në shkrimin Vinka ka dy pozicione vertikal dhe horizontal. I-të horizontale simbolizojnë shtrirjen si dhe mbarimin e nje grupi numrash, mbarimin e matjes së kohës së tjera. I-ja horizontale është fillimi i konceptit ndarës në gjuhën e folur, por kjo ka ndodh në fillimet e krijimit gjuhësor të gjuhës së folur. I dhe Y kanë qënë dy simbolet e para dhe dy tingujt e parë të shkruar reth 30-40 mijë vjetë më parë .
Nëse e shprehin matematikisht këtë koncept gjuhësor formula matematikore gjuhësore është:
I+O=I
Koiman thotë "Ke O I MA-N" (mban) dhe Keimai "KE I MA-I" që do thotë të njëjtën gjë "KE I MAI (mbaj), me kuptimin thelb "ke O I-në mban" dhe "KE I mbaj". Kodikisht kthimi në "I" kupton dhe gjumin, dhe vdekjes dhe shtrirje ku "I" eshte simbolizuar në dimensionin horizontal një vijës i saj për gjumin dhe shtrirjen e cila nga nje burim piktogramik, dhe kthimi në gjendjen fillestare "I" për vdekjen nga një kthimi në ideosimbol të kalimit te materies se gjalle në gjendjen e saj fillestare, gjendjen e pare të saj, e konceptuar pak a shume në koncepti fetar "ti u bëre nga dheu dhe do të bëhesh përsëri dhé" ose tjetra " I shtrirë vjen në këtë botë dhe I shtrirë ikën nga kjo botë". Pra lidhja simbolike gjuhësore është I-O-I. Kjo formulë gjendet edhe tek vajtimi i burrave dhe grave shqiptare në vdekjet, pasthirma që përdoret në këngë është një Oi-oi, e zgjatur.
I-ja piktogramike nuk ka qënë vetëm vertikale si është I-ja e alfabeteve sot. I-ja në shkrimin Vinka ka dy pozicione vertikal dhe horizontal. I-të horizontale simbolizojnë shtrirjen si dhe mbarimin e nje grupi numrash, mbarimin e matjes së kohës së tjera. I-ja horizontale është fillimi i konceptit ndarës në gjuhën e folur, por kjo ka ndodh në fillimet e krijimit gjuhësor të gjuhës së folur. I dhe Y kanë qënë dy simbolet e para dhe dy tingujt e parë të shkruar reth 30-40 mijë vjetë më parë .
Nëse e shprehin matematikisht këtë koncept gjuhësor formula matematikore gjuhësore është:
I+O=I
I=fillimi i jetës
O=fundi i jetes
I=kthimin në gjendjen fillistare.
Ku I=1.
Ideja ime është se koncepti "jo", "mohimi" dhe "negativ" e ka origjinën nga rrënja proto-indo-evropiane *ne, që do të thoshte "jo".
Kjo rrënjë lidhet me format dialektore të gjuhës shqipe të numrit një (Ne, Ni, Ny, An, Un), duke simbolizuar fillimin e krijimit të diçkaje. Shkronja "I" përfaqëson pikën e fillimit, dhe përfaqësimi i saj horizontal simbolizon shtrirjen dhe fundin. Kthimi në "I" nënkupton fundin e një cikli, si gjumi dhe vdekja. Formula I+O=I paraqet ciklin e jetës, ku I=fillimi, O=mbarimi dhe I=kthimi në gjendjen fillestare. Ky koncept evoluoi në gjuhë të ndryshme, duke përfshirë latinishten, greqishten duke formuar mënyrën se si ne shprehim mohimin dhe mungesën në gjuhë.
Gjithmonë në kërkim të lidhjeve midis rrënjëve të gjuhës shqipe dhe protoindo-evropiane. Duke shqyrtuar bazat simbolike dhe matematikore të mohimit, ne fitojmë një kuptim më të thellë të fuqisë së gjuhës për të formësuar perceptimin tonë për realitetin.
O=fundi i jetes
I=kthimin në gjendjen fillistare.
Ku I=1.
Ideja ime është se koncepti "jo", "mohimi" dhe "negativ" e ka origjinën nga rrënja proto-indo-evropiane *ne, që do të thoshte "jo".
Kjo rrënjë lidhet me format dialektore të gjuhës shqipe të numrit një (Ne, Ni, Ny, An, Un), duke simbolizuar fillimin e krijimit të diçkaje. Shkronja "I" përfaqëson pikën e fillimit, dhe përfaqësimi i saj horizontal simbolizon shtrirjen dhe fundin. Kthimi në "I" nënkupton fundin e një cikli, si gjumi dhe vdekja. Formula I+O=I paraqet ciklin e jetës, ku I=fillimi, O=mbarimi dhe I=kthimi në gjendjen fillestare. Ky koncept evoluoi në gjuhë të ndryshme, duke përfshirë latinishten, greqishten duke formuar mënyrën se si ne shprehim mohimin dhe mungesën në gjuhë.
Gjithmonë në kërkim të lidhjeve midis rrënjëve të gjuhës shqipe dhe protoindo-evropiane. Duke shqyrtuar bazat simbolike dhe matematikore të mohimit, ne fitojmë një kuptim më të thellë të fuqisë së gjuhës për të formësuar perceptimin tonë për realitetin.
Comments
Post a Comment