Një shëmbull tjetër i origjinës së gjuhës së lashtë greke është folja:
κρεμάω(kremo) 'var', 'për të varur"
(Kalimtare) var (kremó)
(Pesore) varem (krémomai)
Ne greqishten moderne a κρεμ(ό) + -αω, e cila eshte huazuar nga greqishtja e vjetër κρεμῶ (kremô), trajta e kontraktuar e κρεμαω (kremáō) < κρεμαμαι (krémamai), krímnēmi (krímnēmi) me etimologji të pasigurt.
Pra, etimologjia e fjalës është me origjinë të panjohur. Robert Beekes analizon fjalën duke shkruar:
"... një lidhje me κρεμαμαι/me var ka qënë dikur evidente. Megjithatë, ne e dimë tani se shumica e zanoreve të gjata kthehen në një zanore të shkurtër plus një tingull grykor, dhe se zanoret e gjata nuk mund të postulohen rastësisht. Në këtë rast të veçantë, thjesht nuk ka formacione të imagjinueshme që do të përmbanin një zanore t'gjatë në rrënjë. Ky kundërshtim morfologjik forcohet nga fakti se nuk ka asnjë gjurmë të rrënjës së pritur -fundore-a- < *-h2- (si në Kremamai < *kremh2-). Përfundim i pashmangshëm është që fjala është para-Greke."
Robert Beekes duke mos njohur gjuhën shqipe, si dhe duke mos pasur një literaturë ne anglisht për zanoret e ndërlidhura të gegërishtes, ka arritur në një përfundim të gabuar. Gjuha që është huazuar është një gjuhë IE, gjuha shqipe dhe zanoret e gjata te nderlidhura hundore A ekzistojnë vetëm në gegënisht, në asnjë gjuhë tjetër evropiane.
Etimologjia e κρεμαω (kremáō)
κρεμαω (kremáō)
KREMAO=
KRE MAO=
KRE MA= ku áō>a, hundore as *a as *o, diçka midis, tingull karakteristik i Gegënishtes.
GEG: Kre=koke, krye (lart), pjesa e siperme (e trupit).
GEG: Ma=ma, me. Standart: me, mba.
KRYE MBA me shqipen standarte. "E mba nga kryet* , eshtë etimologjia e fjalës së greqishtes së lashtë *var.
Nuk ka dallim si koncept fjalëformues nga fjala krem, pjesa që del sipër/krye qumështit. Në këtë rast është pozicioni i vendosjes së sendit kur e var dhe drejtimi nga e mban, në krye, pjesën e sipërme të diçkaje, në krye-maj mbahet qe eshte me e plote tek:
κρεμαμαι/krémamai
KRE MA MAI
KRE=krye
MA=me,
MAI=Geg maj, standart: mbaj. Kuptim mbahet
"Krye me maj", mbahet nga kryet, nga pjesa e siperme esht kuptimi thelbësor ndërtimor i κρεμαμαι qe përmend Beekes.
Përsëri, rrënjët e shqipes janë afër përkufizimit shkencor të fjalës var
1. Me mbajtjen nga kryet me pjesën e poshtme të varur të lirë.
2.
vras (dikë) duke i lidhur një litar nga kryet, koka, e cila do sherbej gjithashtu per t'mbajtur trupin, me mbajt nga kryet, dhe duke hequr mbështetjen nga poshtë (përdoret si një formë dënimi me vdekje).
"Ai u var për vrasje"
Fjalori shqip
VAR kal.
1. Kap diçka te pjesa e sipërme në një gozhdë, në një çengel, në një tel etj., e ngec a e lidh diku në mënyrë të tillë që të rrijë pezull. Var llambën. Var xhaketën (pallton). Var pikturën (tablonë, portretin). Var në gozhdë (në çengel). Var kusinë në vargua. Vari pushkën në krah.
2. Ngjit diçka në mur, e vë në mur a në një vend tjetër të dukshëm për ta parë të tjerët. Var listën (shpalljen). Var një parullë.
3. I vë dikujt litarin si lak në grykë, e lidh a e tërheq sipër dhe e mbyt, ia lidh litarin në qafë dhe e shtrëngoj që të vdesë. E varën fashistët.
4. Ul poshtë, përkul; e lëshoj a e shpie diçka poshtë. Vari kokën. Vari krahët (këmbët).
5. E bëj të zbresë tatëpjetë, e çoi poshtë. I vari dhitë nga mali.
Comments
Post a Comment