Për etimologjinë e prātum.
Analiza etimologjike, nëse kryhet me një qëllim të caktuar dhe e pa ndikuar nga ideologjia mbizotëruese bashkohore gjuhësore dhe historike, mund të përfaqësojë një meditim filozofik më vete, për të qenë të saktë, një operacion gjithe drejtimesh te mbyllur rethor duke cikur çdo pikë të perimietrit shumëdimensionësh të fjalës që shërben fillimisht për të hetuar kuptimin e fjalëve, dhe në skaj jo vetëm të mbesi thjesht një hetim, si mendohet zakonisht gabim sot, hetim është mjeti por jo qëllimi, por të mbart qëllimin gjetja e amës dhe atit të fjalës, cila gjuhë e ka lind fjalën, t'gjëndet e vërteta e origjinës së gjuhës.
Fjalët pasi pastrohen fonetikisht dhe thelbësisht zbulojnë me gjithë shkëlqimin e tyre të parëlindur qartësinë e ndërthurjes simbolike nga e cila burojnë dhe të cilës i referohen, natyrën fizike të tyre dhe gjurmët e fjalës t'drejtojnë drejt një te panjohure për t'zbuluar vizionin e krijuesve të parë të fjalës për botën e jashtëme fizike te saj si dhe për botën tonë te brëndëshme pasqyrë imituese dhe prodhuese të formave të objekteve të botes së jashtëme gjatë mijëvjecarëve ekzistenciale jetësorë.
Në këtë kuptim, etimologjia nuk është ekspozitë e një dije boshe siç e ka kthyer sot gjuhësia moderne.
Është ne fillimin pyetja ku rri o z(nia) at, ose ndryshe e mbledhur nga ri-bormuesit e mëvonshëm degëzues si kuriozita, dhe më pas thellësitesh tek vetë hetimi, hetim i gjuhës së vetvetes në radhë të parë, një instinkt i brëndshëm intelektual i yti që të tërheq fuqishëm të njohësh dritën krijuese të të parëve të tu, t'depërtosh në mishin dhe ashtën e mendimit burimor te fjalës së gjuhës hyjnore shqipe.
Pa mendimin e thellë analizues prej gjuhës shqipe nuk ka dhe s'do të ketë kurrë njohuri të vërtetë në gjuhësi.
Mendimi, forma ndërtimore, preardhja e fjalëve të gjuhës shqipe nuk vë vetëm në dyshim mendimet, analizat, përfundimet e etimologjisë së sotme për fjalët në përgjithësi, por nga ana tjetër vë në rrezik ekzistencën e burimit të pretenduar të fjalëve të gjuhës t'parë të folur dhe të shkruar ndër Europianet.
Origjina e fjalëve të gjuhës shqipe është një zbulesë. Zbulon strukturën e gjallë të mënyrës së të kuptuarit të realitetit nga parardhësit tanë, bën etimologët të pyesin veten në mënyrë radikale dhe më në fund i fton ata të rimendojnë gjetjet e tyre etimologjike.
Analiza etimologjike, nëse kryhet me një qëllim të caktuar dhe e pa ndikuar nga ideologjia mbizotëruese bashkohore gjuhësore dhe historike, mund të përfaqësojë një meditim filozofik më vete, për të qenë të saktë, një operacion gjithe drejtimesh te mbyllur rethor duke cikur çdo pikë të perimietrit shumëdimensionësh të fjalës që shërben fillimisht për të hetuar kuptimin e fjalëve, dhe në skaj jo vetëm të mbesi thjesht një hetim, si mendohet zakonisht gabim sot, hetim është mjeti por jo qëllimi, por të mbart qëllimin gjetja e amës dhe atit të fjalës, cila gjuhë e ka lind fjalën, t'gjëndet e vërteta e origjinës së gjuhës.
Fjalët pasi pastrohen fonetikisht dhe thelbësisht zbulojnë me gjithë shkëlqimin e tyre të parëlindur qartësinë e ndërthurjes simbolike nga e cila burojnë dhe të cilës i referohen, natyrën fizike të tyre dhe gjurmët e fjalës t'drejtojnë drejt një te panjohure për t'zbuluar vizionin e krijuesve të parë të fjalës për botën e jashtëme fizike te saj si dhe për botën tonë te brëndëshme pasqyrë imituese dhe prodhuese të formave të objekteve të botes së jashtëme gjatë mijëvjecarëve ekzistenciale jetësorë.
Në këtë kuptim, etimologjia nuk është ekspozitë e një dije boshe siç e ka kthyer sot gjuhësia moderne.
Është ne fillimin pyetja ku rri o z(nia) at, ose ndryshe e mbledhur nga ri-bormuesit e mëvonshëm degëzues si kuriozita, dhe më pas thellësitesh tek vetë hetimi, hetim i gjuhës së vetvetes në radhë të parë, një instinkt i brëndshëm intelektual i yti që të tërheq fuqishëm të njohësh dritën krijuese të të parëve të tu, t'depërtosh në mishin dhe ashtën e mendimit burimor te fjalës së gjuhës hyjnore shqipe.
Pa mendimin e thellë analizues prej gjuhës shqipe nuk ka dhe s'do të ketë kurrë njohuri të vërtetë në gjuhësi.
Mendimi, forma ndërtimore, preardhja e fjalëve të gjuhës shqipe nuk vë vetëm në dyshim mendimet, analizat, përfundimet e etimologjisë së sotme për fjalët në përgjithësi, por nga ana tjetër vë në rrezik ekzistencën e burimit të pretenduar të fjalëve të gjuhës t'parë të folur dhe të shkruar ndër Europianet.
Origjina e fjalëve të gjuhës shqipe është një zbulesë. Zbulon strukturën e gjallë të mënyrës së të kuptuarit të realitetit nga parardhësit tanë, bën etimologët të pyesin veten në mënyrë radikale dhe më në fund i fton ata të rimendojnë gjetjet e tyre etimologjike.
Burimi i gjuhës shqipe nuk është përdorur gjatë gjetjes dhe ballafaqimit etimologjik në gjuhësinë e indroktinuar të sotme.
Rezultati se cila është origjina e parë e fjalës nuk ka rëndësi. Rëndësi ka të kufizohet manipulimi i gjuhësise, i mendimit njerëzor dhe të zbulohet dhe gjëndet e vërteta e origjinës së gjuhës.
Për fjalën *rreth ekzistonte një imazh njitësor i të parëve te shqiptarëve që e kthyen në një shumëzoni imazhesh si: rrethi, rrota, rrahe, rrethoj, rrotulloj, rrumbullaket, dru, tru, trup, turrë, thur, tjerrë, torishtë, tarabë, kotar, tarak, torollak, trazoj, turbi, troje, truall, terhollës etj.
Në veprën piktogramike të fjalëve të të parëve të shqiptareve rrethi është i zhveshur nga fjala dhe ka konsistencën e vet materiale. Ndërtuesi i fjalës, nga ana tjetër përdori mendimin krjues për të përfaqësuar dhe materializuar vizionin e tij në një fjalë të re.
Do të përpiqem t'ua shpjegojë që të kuptoni se fjalët, të gjitha, në fund të fundit, nuk bëjnë gjë tjetër veçse thërasin emrin e tyre nga vete brënda tyre por duhet të kesh një vesh jo të zakonshenm njerëzor, nje lloj vesh të brëndshëm gjuho-muzikor te arrish ti dëgjosh.
"Rrethi" është ama e fjalës circus së latinishtes pa më te voglin dyshim, dhe greqishtes kìrkos (unazë) por rethi humbet vizionin e tij të brëndshëm fizik kur duan ta origjinojnë nga rrënja indo-evropiane *kr me kuptimin e "kthimit" (në sanskritisht c'akra = " rrota", "top").
Po ta shikosh nga vizioni i mundshëm i krijiuesit të parë të fjales *circus nuk ka ndonjë shkronjë përbërese O, ndërsa greqishtja antike ka por e ka në mbaresë, jo në rrënjën e fjalës *kirk e cila mban mendimin e fjalës
Kemi një fjale shumë inreresante në Latinisht fjala Prātum e Latin e cila kupton livadh.
Etimologjia aktuale e lidh prātum 'prato' me rrënjën IE *prā-'biegen', 'bend, bend', e cila do të përfaqësohej gjithashtu në prāvus'stor-to, gabim , perverse' dhe në airl.ráth/ráith 'fortesë', më konkretisht 'argjinaturë mbrojtëse', një term i zakonshëm në toponiminë irlandeze. Fjalori i Walde-Hofmann-it e interpreton vlerën origjinale të formës si "bewachsene Einbiegung des Bodens", "kurba e tokes' , e frymëzuar nga një paralele me lit. leñkti 'përkulje', lankà 'luginë' por edhe 'livadh'. Lidhjet do të ishin vetëm me keltisht: airl.ráthe gallicorātin, gjithashtu toponime (p.sh. Argentorātum).Të dhënat galike, megjithatë, nuk vlerësohen në mënyrë adekuate: ratini shfaqet në mbishkrimin e Naintré (RIGL-3), por asgjë e sigurt nuk mund të thuhet për sasinë e -a-. Nëse duket e gjatë në Argentorate, emri i lashtë i Strasburgut, interpretimi i ratin Naintré është jashtëzakonisht i pasigurt: me pak fjalë, nuk është e sigurt që është e njëjta fjalë si airl.ráth. Ernout-Meillet, nga ana e tij, është koncize dhe raporton të njëjtat krahasime kelte, me dyshime: “Mais ni le sens ni la forme ne concordant”.(Por as kuptimi dhe as forma nuk përputhen). Prāvus, për më tepër, ka një “étymologie peu claire” (etimologji e paqartë)
De Vaan (për të cilin prāvusha eshte “pa etimologji”) raporton vetëm forma të zakonshme keltike, gjykuar (kuptueshëm) "semantikisht jo bindëse" dhe, si mundësi, citon një shënim të shkurtër nga Steinbauer (1989)5 ku hipoteza është e avancuar se prātum rrjedh nga një formë <prh3tó- (fonetikisht e pranueshme, por ne nuk jemi në mënyrë eksplicite të vetëdijshme për zgjedhjen e h3), përkufizohet 'zugeteiltes', e përkthyer nga de Vaan si 'ndarë', 'shpërndarë'. Është një ndarje “kadastrale”.
Rezultati se cila është origjina e parë e fjalës nuk ka rëndësi. Rëndësi ka të kufizohet manipulimi i gjuhësise, i mendimit njerëzor dhe të zbulohet dhe gjëndet e vërteta e origjinës së gjuhës.
Për fjalën *rreth ekzistonte një imazh njitësor i të parëve te shqiptarëve që e kthyen në një shumëzoni imazhesh si: rrethi, rrota, rrahe, rrethoj, rrotulloj, rrumbullaket, dru, tru, trup, turrë, thur, tjerrë, torishtë, tarabë, kotar, tarak, torollak, trazoj, turbi, troje, truall, terhollës etj.
Në veprën piktogramike të fjalëve të të parëve të shqiptareve rrethi është i zhveshur nga fjala dhe ka konsistencën e vet materiale. Ndërtuesi i fjalës, nga ana tjetër përdori mendimin krjues për të përfaqësuar dhe materializuar vizionin e tij në një fjalë të re.
Do të përpiqem t'ua shpjegojë që të kuptoni se fjalët, të gjitha, në fund të fundit, nuk bëjnë gjë tjetër veçse thërasin emrin e tyre nga vete brënda tyre por duhet të kesh një vesh jo të zakonshenm njerëzor, nje lloj vesh të brëndshëm gjuho-muzikor te arrish ti dëgjosh.
"Rrethi" është ama e fjalës circus së latinishtes pa më te voglin dyshim, dhe greqishtes kìrkos (unazë) por rethi humbet vizionin e tij të brëndshëm fizik kur duan ta origjinojnë nga rrënja indo-evropiane *kr me kuptimin e "kthimit" (në sanskritisht c'akra = " rrota", "top").
Po ta shikosh nga vizioni i mundshëm i krijiuesit të parë të fjales *circus nuk ka ndonjë shkronjë përbërese O, ndërsa greqishtja antike ka por e ka në mbaresë, jo në rrënjën e fjalës *kirk e cila mban mendimin e fjalës
Kemi një fjale shumë inreresante në Latinisht fjala Prātum e Latin e cila kupton livadh.
Etimologjia aktuale e lidh prātum 'prato' me rrënjën IE *prā-'biegen', 'bend, bend', e cila do të përfaqësohej gjithashtu në prāvus'stor-to, gabim , perverse' dhe në airl.ráth/ráith 'fortesë', më konkretisht 'argjinaturë mbrojtëse', një term i zakonshëm në toponiminë irlandeze. Fjalori i Walde-Hofmann-it e interpreton vlerën origjinale të formës si "bewachsene Einbiegung des Bodens", "kurba e tokes' , e frymëzuar nga një paralele me lit. leñkti 'përkulje', lankà 'luginë' por edhe 'livadh'. Lidhjet do të ishin vetëm me keltisht: airl.ráthe gallicorātin, gjithashtu toponime (p.sh. Argentorātum).Të dhënat galike, megjithatë, nuk vlerësohen në mënyrë adekuate: ratini shfaqet në mbishkrimin e Naintré (RIGL-3), por asgjë e sigurt nuk mund të thuhet për sasinë e -a-. Nëse duket e gjatë në Argentorate, emri i lashtë i Strasburgut, interpretimi i ratin Naintré është jashtëzakonisht i pasigurt: me pak fjalë, nuk është e sigurt që është e njëjta fjalë si airl.ráth. Ernout-Meillet, nga ana e tij, është koncize dhe raporton të njëjtat krahasime kelte, me dyshime: “Mais ni le sens ni la forme ne concordant”.(Por as kuptimi dhe as forma nuk përputhen). Prāvus, për më tepër, ka një “étymologie peu claire” (etimologji e paqartë)
De Vaan (për të cilin prāvusha eshte “pa etimologji”) raporton vetëm forma të zakonshme keltike, gjykuar (kuptueshëm) "semantikisht jo bindëse" dhe, si mundësi, citon një shënim të shkurtër nga Steinbauer (1989)5 ku hipoteza është e avancuar se prātum rrjedh nga një formë <prh3tó- (fonetikisht e pranueshme, por ne nuk jemi në mënyrë eksplicite të vetëdijshme për zgjedhjen e h3), përkufizohet 'zugeteiltes', e përkthyer nga de Vaan si 'ndarë', 'shpërndarë'. Është një ndarje “kadastrale”.
Rethi semantik i grupit te fjalëve me rrënjen "reth" mundi të zgjerohej më tej me mijëra fjalë ne gjuhët Europiane.
Përpara se të ishte një objekt i mendimit abstrakt dhe i përfaqësuar në simbole shkrimore, etimologjia e fjalës fillon që nga momenti kur njeriu filloi ekzistencën, kur filloi të vëzhgonte dhe kuptonte "rrethin" jashtë trupit tonë dhe si pjesë e trupit tonë.
Imagjinoni sa duhet t'i ketë habitur parapara-ardhësit tanë Dielli në fillim të vëzhgimit.
Për mijëra vjet, njerëzit kanë pyetur veten për diellin, formën rethore të tij dhë lëvizjes së tij rethore dhe a kanë lidhje midis tyre?
Njeriu parapara-ardhës filloi të vëzhgojë lart në qiell një "reth" të madh diellin si dhe lëvizjen rethore të tij deri perëndim.
Nga horizonti, "or i zon", del jashtë Dielli reth qe ndricon dhe ngroh me rrezet e "rethit" që dalin nga "rethi" Diell. Rethi Diell qe rotullohej sillte rrezet e dritës që të ndimojnë t'shohësh si dhe ngroshesh të cilat për parardhësit tanë do të thoshte të mbijetosh.
Dhe ky reth i madh me lëvizjet e përditshme rethore të tij ishte shumë i rëndësishmm për ekzistencën njerëzore dhe imazhet e tij lanë vragat e para të ndërgjegjshme të "rethit" dhe levizjes se tij në trurin dhe ADN-në njerëzore.
Në qiell dalin gjithashtu yjet natën dhe rrethojnë yllin verior nga lindja në perëndim. Per ta yjet "lindin" dhe "perendonin" dhe "lëvizin" nëpër qiell njësoj si dielli, por nuk jane nje "reth" i madh por vetëm një pikë, një reth i vogël, por që të dy format lëvizin atje lart ne qiellin e hapur që quhet hap-e-si-rë, ose hapur sheh.
Ata nuk mund ta dinin në atë kohë që kjo lëvizje e dukshme rethore shkaktohet nga një kombinim i rrotullimit të tokës dhe rrotullimit të saj rreth diellit por shikonin që dielli-yjet kryenin lëvizje rethore.
Ndërsa brënda nesh, në trupin tonë, lëvizjet e përditshme që i referohen lëvizjes së duarve dhe krahëve janë lëvizje rethore. Për t’parët e shqiptarëve lëvizja rethore e krahut për t’lëshuar gurin kundër kafshët për të siguruar ushqimin, ishte shumë e rëndësishmë sepse kishte të bënte me mbijetesën fizike. Më vonë hedhja e ushtës duke njohur mirë tashmë lëvizjen rethore të krahut në hedhjen e gurit, ndihmoi dhe rriti shumë aftësinë per vrasjen e kafshës për ushqim.
Keto veprime fizike të pjesëve të trupit tonë njësoj si rethi diell, shkruanin në AND njerëzore im-a-zhe-t e para, simbolet e para të gjuhës njerezoretë t"lidhura me "reth-in". Më vonë nga kjo eksperiencë e tej lashtë, lëvizja rethore e krahut me dorën do ndihmonte në shpikjen e rrotës ku krahu në lëvizje rotulluese dhe dielli u materialuzia në një objekt fizik t'bërë nga dora e njeriut për herë të parë n'historinë njerëzore në kulturën e të parëve të shqiptarëve që quhet sot kultura e Danubit.
Objekti krijoi imazhin dhe imazhi rikrijoi objektin e ngjashem. "Rethi" diell kur rotullohej njëkohesisht lëvizte në hapësire, ashtu dhe rrota ka të njëjtën veti të përbashktët.
Dhe të parët e shqiptarëve ndërtuan shtëpitë e para në botë në vëndet e shkrimeve të Danubit, me gurë në formë rethi, dhe më vonë në kohë me muret "rrethore" të kalave. Të parët që ndërtuan sofrat e ngrënies së bukës në familje, dhë kurriket rethore.
Do vazhdonin me materializmin e lëvizjes rethore në shpikjen e tyrë që quhet kosë dhe të processit të kositjes së grurit.
Janë mijëra njësi gjuhësore të përdormit të objektit fizik rethi për krijime emrash dhe veprimit të tij në lëvizje në krijimin e foljeve në gjuhët e Europës.
Por në një vështrim më të afërt, lëvizja rrethore shtrihet në pjesë të tjera të trupit si syri bën lëvizja rethore, kryet kryejnë lëvizje jo të plotë rrethore të cilët të parët tane e ndërtuan si fjalë “me kthy”, "kthy" si pjesë e rethit, levizje rethore ne nje kend te caktuar "KTH", trupi gjithashtu kryen një lëvizje jo te plotë rrethore, nje levizje "kthy-ese" dhe "përk-ule-se"
Gjithçka rotullohet duke u kthyer në vëndin e vet të fillimit njësoj si forma e një "rethi", pafundësisht ashtu si është "rethi" pa fillim pa fund, stinët, bimesia, dite-nata, jeta-vdekja rroja njerzore rotullohen pa fund. Jeta nuk nuk është gjë tjetër veçse një reth i vetëm "rro" kur eshte në rrotullim "BeR-"RO"-ces" derisa thyhet nga vdekja, njësoj si thyhet dita nga nata, vera nga dimri, viti nga viti, rrjedhë rrethore në të cilën mer pjesë gjithë gjithësia.
Në këtë këndvështrim, një nga thëniet të Heraklitit më ka treguar rrugën e zbulimit të kodeve të gjuhës Shqipes, sepse greqishja antike është gjuhë shqipe.
Herakliti shkroi: “Të gjallët dhe të vdekurit janë njësoj, të zgjuarit dhe të fjeturit, të rinjtë dhe të moshuarit: këta që ndryshojnë kalojnë në ata dhe ata kthehen tek këta. "
Herakliti nuk po shkruan për të gjallët dhe të vdekurit, të zgjuarit dhe të fjeturit, të rinjtë dhe të moshuarit. Ai po shkruan për kode gjuhësore, kodin universal gjuhësor rreth. Herakliti ishtë një shqipfolës. E ka të shënuar tek emri i tij.
Imagjinoni sa duhet t'i ketë habitur parapara-ardhësit tanë Dielli në fillim të vëzhgimit.
Për mijëra vjet, njerëzit kanë pyetur veten për diellin, formën rethore të tij dhë lëvizjes së tij rethore dhe a kanë lidhje midis tyre?
Njeriu parapara-ardhës filloi të vëzhgojë lart në qiell një "reth" të madh diellin si dhe lëvizjen rethore të tij deri perëndim.
Nga horizonti, "or i zon", del jashtë Dielli reth qe ndricon dhe ngroh me rrezet e "rethit" që dalin nga "rethi" Diell. Rethi Diell qe rotullohej sillte rrezet e dritës që të ndimojnë t'shohësh si dhe ngroshesh të cilat për parardhësit tanë do të thoshte të mbijetosh.
Dhe ky reth i madh me lëvizjet e përditshme rethore të tij ishte shumë i rëndësishmm për ekzistencën njerëzore dhe imazhet e tij lanë vragat e para të ndërgjegjshme të "rethit" dhe levizjes se tij në trurin dhe ADN-në njerëzore.
Në qiell dalin gjithashtu yjet natën dhe rrethojnë yllin verior nga lindja në perëndim. Per ta yjet "lindin" dhe "perendonin" dhe "lëvizin" nëpër qiell njësoj si dielli, por nuk jane nje "reth" i madh por vetëm një pikë, një reth i vogël, por që të dy format lëvizin atje lart ne qiellin e hapur që quhet hap-e-si-rë, ose hapur sheh.
Ata nuk mund ta dinin në atë kohë që kjo lëvizje e dukshme rethore shkaktohet nga një kombinim i rrotullimit të tokës dhe rrotullimit të saj rreth diellit por shikonin që dielli-yjet kryenin lëvizje rethore.
Ndërsa brënda nesh, në trupin tonë, lëvizjet e përditshme që i referohen lëvizjes së duarve dhe krahëve janë lëvizje rethore. Për t’parët e shqiptarëve lëvizja rethore e krahut për t’lëshuar gurin kundër kafshët për të siguruar ushqimin, ishte shumë e rëndësishmë sepse kishte të bënte me mbijetesën fizike. Më vonë hedhja e ushtës duke njohur mirë tashmë lëvizjen rethore të krahut në hedhjen e gurit, ndihmoi dhe rriti shumë aftësinë per vrasjen e kafshës për ushqim.
Keto veprime fizike të pjesëve të trupit tonë njësoj si rethi diell, shkruanin në AND njerëzore im-a-zhe-t e para, simbolet e para të gjuhës njerezoretë t"lidhura me "reth-in". Më vonë nga kjo eksperiencë e tej lashtë, lëvizja rethore e krahut me dorën do ndihmonte në shpikjen e rrotës ku krahu në lëvizje rotulluese dhe dielli u materialuzia në një objekt fizik t'bërë nga dora e njeriut për herë të parë n'historinë njerëzore në kulturën e të parëve të shqiptarëve që quhet sot kultura e Danubit.
Objekti krijoi imazhin dhe imazhi rikrijoi objektin e ngjashem. "Rethi" diell kur rotullohej njëkohesisht lëvizte në hapësire, ashtu dhe rrota ka të njëjtën veti të përbashktët.
Dhe të parët e shqiptarëve ndërtuan shtëpitë e para në botë në vëndet e shkrimeve të Danubit, me gurë në formë rethi, dhe më vonë në kohë me muret "rrethore" të kalave. Të parët që ndërtuan sofrat e ngrënies së bukës në familje, dhë kurriket rethore.
Do vazhdonin me materializmin e lëvizjes rethore në shpikjen e tyrë që quhet kosë dhe të processit të kositjes së grurit.
Janë mijëra njësi gjuhësore të përdormit të objektit fizik rethi për krijime emrash dhe veprimit të tij në lëvizje në krijimin e foljeve në gjuhët e Europës.
Por në një vështrim më të afërt, lëvizja rrethore shtrihet në pjesë të tjera të trupit si syri bën lëvizja rethore, kryet kryejnë lëvizje jo të plotë rrethore të cilët të parët tane e ndërtuan si fjalë “me kthy”, "kthy" si pjesë e rethit, levizje rethore ne nje kend te caktuar "KTH", trupi gjithashtu kryen një lëvizje jo te plotë rrethore, nje levizje "kthy-ese" dhe "përk-ule-se"
Gjithçka rotullohet duke u kthyer në vëndin e vet të fillimit njësoj si forma e një "rethi", pafundësisht ashtu si është "rethi" pa fillim pa fund, stinët, bimesia, dite-nata, jeta-vdekja rroja njerzore rotullohen pa fund. Jeta nuk nuk është gjë tjetër veçse një reth i vetëm "rro" kur eshte në rrotullim "BeR-"RO"-ces" derisa thyhet nga vdekja, njësoj si thyhet dita nga nata, vera nga dimri, viti nga viti, rrjedhë rrethore në të cilën mer pjesë gjithë gjithësia.
Në këtë këndvështrim, një nga thëniet të Heraklitit më ka treguar rrugën e zbulimit të kodeve të gjuhës Shqipes, sepse greqishja antike është gjuhë shqipe.
Herakliti shkroi: “Të gjallët dhe të vdekurit janë njësoj, të zgjuarit dhe të fjeturit, të rinjtë dhe të moshuarit: këta që ndryshojnë kalojnë në ata dhe ata kthehen tek këta. "
Herakliti nuk po shkruan për të gjallët dhe të vdekurit, të zgjuarit dhe të fjeturit, të rinjtë dhe të moshuarit. Ai po shkruan për kode gjuhësore, kodin universal gjuhësor rreth. Herakliti ishtë një shqipfolës. E ka të shënuar tek emri i tij.
Është vërtetuar mirë se fjala latine circus 'rreth' është një huazim nga greqishtja κίρκος [kírkos]('rreth, unazë). Por κίρκος është me origjinë të pasigurt. Deri me sot nuk eshte ofruar një shpjegim më të mirë se alternativa një huazim nga një substrat i panjohur.
Një mundësi është që κίρκος do të ishte një fjalë huazimi ose një zhvillim i parregullt që lidhet me 'rreth' κύκλος kúklos (< proto-indo-evropiane *kʷkʷlos 'rreth').
Bazuar në kuptimet e reflekseve, PIE *kʷekʷlos përgjithësisht mendohet të ketë nënkuptuar në mënyrë specifike "rrotë" dhe jo "rreth". Por sigurisht që zhvillimi semantik i dy njesive te gjuhes shqipe "rrota" " dhe "rrethi" e kundershton kete mendim, po njekohesisht është e lehtë të vertetohet vetëm ne gjuhën shqipe qe ato vijne nga etym i perbashket por zhvilluar në dy koncepte të ndryshme gjatë evolucionit të gjuhës.
Τροχός është rrota dhe κύκλος është rethi ne greqishten e vjetër dy fjalë që kanë formë të ndryshme, "circulus"/rreth dhe "rota"/rrota në Latin, dy fjalë që kanë formë krejt të ndryshme nga njëra tjetra.
Vëtëm në gjuhën shqipë fjalët kanë formë të ngjashme.
Por dikush mund të thotë që fjala reth në gjuhën shqipe është një fjalë e re.
A e mbani mënd postimin tim për etimologjinë e fjalëve fjalës Durrës, Butrint, Rethymno, etj?
Por shkëpus një pjesë nga artikujt e mi:
“Zbulimi im nuk ka vetëm vlerë etimologjike për emrin e qytetit të Durrësit, por është edhe etimologjia e qytetit antik të Kretës RETHYMNO, prejardhja e këtij emri ende nuk dihet. Në këtë rast zbulohet edhe një emër i "greqishtes së vjetër", sepse greqishtja e vjetër nuk është në gjendje ta dekodojë vetë.Origjina e Rethymno: Rethymno>Rethy mno>Rethi.
Rethymno ka të njëjtën origjinë me fjalën e gjuhës shqipe Durrësi.
Rethymno vjen nga fjala shqipe *Reth, e cila është forma e tokës ku u ndërtua qyteti. Kjo tregon edhe natyrën piktogramike të gjuhës shqipe.”
Mundësia që në ndonjë gjuhë indo-evropiane si gjuha Shqipe të japi nje shpjegim e "kirkos" nuk është parë nga gjuhëtarët shqiptarë dhe si ata të huaj.
Nga kodet e gjuhes shqipe kirkos zbërthehet si:
Ki R ke O.
Me fjale te gjuhes që flasim sot është “Ke R-ne ke O-ja”.
K-kodi i foljes “kam”.
R-piktograma dhe kodi i rotullimit (forme ne veprim).
O-piktograma dhe kodi i rrethit, rrotës(forme).
Dikush mund te thotë fjala nuk shpjegon fjalën kur të lexojë këtë. Fjala ka disa burime formimi që i kam shpjeguar më parë por kodet janë rezultati i evolucionit gjuhësor mijeravjecarë, është përgjithsimi në simbole i gjuhës së folur nga njerëz që kanë pas njohuri të jashtëzakonshme në ndërtimin e gjuhës, dhe kanë qënë shumë të avancuar krahasuar jo nivelin e asj kohe por dhe me nivelin e sotëm të gjuhësisë.
Per ata që dinin kodet, simbolika baze e rrota dhe rethi nga ato origjinojnë nuk ka ndonjë dallim, RO janë të dy objektet. O-ja në shumë fjalë te gjuheve te sotme ka rënë në A, por R-ja është një tingull që nuk transformohet lehtë fonetikisht.
Kodet e gjuhës shqipes, shkrimi I Danubit, ka qënë te përhapura mijeravjecare më parë nëpër gjithe Euroazine. “aram” në tamilisht do të thotë një rreth. Ndëra 'chakra' në sanskritisht do të thotë një rreth.
Shihni praninw e R-së te gjitha fjalët. Nga krahasimi që i bëra i fjalës reth në të gjitha gjuhët e botës dola me përfundimin që reth 90% e tyre kane “R-në”, madje dhe në gjuhët që janë shumë larg familjes së gjuhëve Indeoeuropiane kanë R-në ose simotrën e saj L-në.
Familja Austronesian
Cebuano lingin
Filipino bilog
Hawaiian pōʻai
Indonesian lingkaran
Javanese bunder
Malagasy faribolana
Malay bulatan
Maori poroëhita
Samoan liʻo
Sundanese bunderan
Kirkos/κίρκος vjen nga një gjuhe proto-indo-evropiane e cila është gjuha shqipe e vjetër prej së cilës u trashëgua në greqisht, latinisht. , frëngjishtja e vjetër, anglisht, etj.
Është një fjalë interesante e Geg mbiemri “i rethum”
Vazhdon
| prātum |
Comments
Post a Comment