Gjuhëtarët kanë besuar prej kohësh se fjala shqipe për "numër" rrjedh nga latinishtja "numerus". Megjithatë, një shqyrtim më i afërt i sistemit numerik të gjuhës shqipe dhe fjalëve të tjera të lidhur me këtë koncept nxjerr në pah një etimologji unike dhe magjepsëse.
Numërimi dhe koncepti i "I"-së dhe "U(në)"-së Në gjuhën shqipe.
Në shqipe, fjala për "një" është "nji" dhe "i" në gjuhën Gegnisht, që përfaqëson një njësi të vetme në numrat dhe "U" (në) në Çamërisht që përfaqëson një njësi të vetme për njerezit.
Ky koncept dualizues "I"-së dhe "U"-së është qendror në sistemin e numrave shqip dhe peremrave vetore, ku çdo "i" ose përemri "U" përfaqëson një gjë të vetme.
Për shembull, numri një do të përfaqësohej nga një "I" ndërsa përemri i vetes se parë njëjës nga një "U" (Unë në standart)
Sistemi shqip i numërimit dhe peremrave vetore është unitar, i bazuar në konceptin "I" dhe "U(në)". Përdoret një kombinim gishtash dhe duarsh për të paraqitur numrat dhe abstraktimi i tyre për të përcaktuar permrat vetore. Pozicionet e gishtërinjve në duar përdoren për t'i dhënë kuptim numrave të tyre, ku secili gisht përfaqëson një "i" dhe për njeriun nje "U", nga ku vijnë numrat dhe permrat vetore në gjuhët europiane që janë "Unë" në shqipe dhe "Uno" për numrin një në Italisht dhe "I" (unë) në Anglisht dhe "one" per numrin nji.
AYI në Ahmarik për unë dhe "ANIDI" për numrin nji.
'ii" ne gjuhën kineze për numrin nji dhe "whu" (vua) për unë.
Dëshmi arkeologjike.
Zbulimet arkeologjike në Ballkan, kultura e Vinçës kanë zbuluar artefakte të lashta me simbole numerike të ngjashme me sistemin shqiptar te "I"-së dhe "V" (U-së). Këto gjetje sugjerojnë se sistemi shqiptar i numërimit i dhe i përrmrave vetore i ka rrënjë në kulturat e lashta, para ndikimit latin.
Lidhjet gjuhësore.
Folja shqipe "marr" lidhet ngushtë me konceptin e numërimit. Në shqip "marr" do të thotë "të mbledhësh, marresh", ngjashëm me greqishten e vjetër μείρομαι (meíromai, "marrësh një pjesë"). Kjo lidhje gjuhësore nxjerr në pah rëndësinë e "marrjes" dhe "caktimit" në zhvillimin e sistemeve numerike.
Si është teknollogjizuar gjuha e parë shqipe.
MEIROMAI=
MERIOMAI=
"MERR I O MAI'
"MERR I O MAI". Merr I (i-pjese), merr nji, nga O-ja. Mai është mbaj.
Merr "I"-ne e O-se (plote) dhe e mban. Diçka që e merr dhe mban është dhe koncepti i emrit.
Rrënja e fjalës "numer" në shqip është "MER", e cila mund të ndahet në "N" (parafjalë e bashkangjitur) dhe "MARR" (merr, merr). Kjo etimologji sugjeron se koncepti "numër" në shqipe është i lidhur ngushtë me idenë e "marrjes" dhe "caktimit" të njësive.
Lidhja midis "Emër" (emër) dhe "nam" (më jep) në gjuhën shqipe ploteson kete një etimologji të përbashkët.
Në kohët e lashta, koncepti i emërtimit ishte i lidhur ngushtë me idenë e identifikimit, njohjes dhe pronësisë.
T'i jepje dikujt një emër do të thoshte t'i caktoje një etiketë, një emërtim që e merrte dhe mbante përgjithmonë (mbi vete) dhe e dallonte nga të tjerët. Folja shqipe "nam" (ma jep) lidhet me rrënjën proto-indo-evropiane "*nem-", e cila mbante një kuptim të "marrjes", "caktimit" ose "dhënies".
Kjo rrënjë evoluoi në fjalë të ndryshme në gjuhë të ndryshme.
Fjala "Emër" (emër) e ka origjinën nga e njëjta rrënjë, me parashtesën mbiemerore "E" që tregon një kuptim të "marrjes" ose "dhënies" së një emri.
Në këtë kontekst, "Emër" do të thotë fjalë për fjalë "diçka e dhenë".
Eksplorimi i mëtejshëm i kësaj lidhjeje mund të përfshijë: - Hetimi i rrënjës proto-indo-evropiane "*nem-" dhe evolucioni i saj në gjuhë të ndryshme.
Analizimi i fushave semantike të "Emër" dhe "nam" në shqip për të kuptuar më mirë marrëdhëniet e tyre - Ekzaminimi i konteksteve kulturore dhe historike në të cilat emërtimi dhe identifikimi luanin rol vendimtar në shoqëritë e lashta
Etimologjia e fjalës “numër", "emër" dhe "nam" në gjuhën shqipe ofron një këndvështrim të ri për zhvillimin e sistemeve numerike dhe emërore.
Rrënjët primordiale të shqipes janë:
E MAN=
Numërimi dhe koncepti i "I"-së dhe "U(në)"-së Në gjuhën shqipe.
Në shqipe, fjala për "një" është "nji" dhe "i" në gjuhën Gegnisht, që përfaqëson një njësi të vetme në numrat dhe "U" (në) në Çamërisht që përfaqëson një njësi të vetme për njerezit.
Ky koncept dualizues "I"-së dhe "U"-së është qendror në sistemin e numrave shqip dhe peremrave vetore, ku çdo "i" ose përemri "U" përfaqëson një gjë të vetme.
Për shembull, numri një do të përfaqësohej nga një "I" ndërsa përemri i vetes se parë njëjës nga një "U" (Unë në standart)
Sistemi shqip i numërimit dhe peremrave vetore është unitar, i bazuar në konceptin "I" dhe "U(në)". Përdoret një kombinim gishtash dhe duarsh për të paraqitur numrat dhe abstraktimi i tyre për të përcaktuar permrat vetore. Pozicionet e gishtërinjve në duar përdoren për t'i dhënë kuptim numrave të tyre, ku secili gisht përfaqëson një "i" dhe për njeriun nje "U", nga ku vijnë numrat dhe permrat vetore në gjuhët europiane që janë "Unë" në shqipe dhe "Uno" për numrin një në Italisht dhe "I" (unë) në Anglisht dhe "one" per numrin nji.
AYI në Ahmarik për unë dhe "ANIDI" për numrin nji.
'ii" ne gjuhën kineze për numrin nji dhe "whu" (vua) për unë.
Dëshmi arkeologjike.
Zbulimet arkeologjike në Ballkan, kultura e Vinçës kanë zbuluar artefakte të lashta me simbole numerike të ngjashme me sistemin shqiptar te "I"-së dhe "V" (U-së). Këto gjetje sugjerojnë se sistemi shqiptar i numërimit i dhe i përrmrave vetore i ka rrënjë në kulturat e lashta, para ndikimit latin.
Lidhjet gjuhësore.
Folja shqipe "marr" lidhet ngushtë me konceptin e numërimit. Në shqip "marr" do të thotë "të mbledhësh, marresh", ngjashëm me greqishten e vjetër μείρομαι (meíromai, "marrësh një pjesë"). Kjo lidhje gjuhësore nxjerr në pah rëndësinë e "marrjes" dhe "caktimit" në zhvillimin e sistemeve numerike.
Si është teknollogjizuar gjuha e parë shqipe.
MEIROMAI=
MERIOMAI=
"MERR I O MAI'
"MERR I O MAI". Merr I (i-pjese), merr nji, nga O-ja. Mai është mbaj.
Merr "I"-ne e O-se (plote) dhe e mban. Diçka që e merr dhe mban është dhe koncepti i emrit.
Rrënja e fjalës "numer" në shqip është "MER", e cila mund të ndahet në "N" (parafjalë e bashkangjitur) dhe "MARR" (merr, merr). Kjo etimologji sugjeron se koncepti "numër" në shqipe është i lidhur ngushtë me idenë e "marrjes" dhe "caktimit" të njësive.
Lidhja midis "Emër" (emër) dhe "nam" (më jep) në gjuhën shqipe ploteson kete një etimologji të përbashkët.
Në kohët e lashta, koncepti i emërtimit ishte i lidhur ngushtë me idenë e identifikimit, njohjes dhe pronësisë.
T'i jepje dikujt një emër do të thoshte t'i caktoje një etiketë, një emërtim që e merrte dhe mbante përgjithmonë (mbi vete) dhe e dallonte nga të tjerët. Folja shqipe "nam" (ma jep) lidhet me rrënjën proto-indo-evropiane "*nem-", e cila mbante një kuptim të "marrjes", "caktimit" ose "dhënies".
Kjo rrënjë evoluoi në fjalë të ndryshme në gjuhë të ndryshme.
Fjala "Emër" (emër) e ka origjinën nga e njëjta rrënjë, me parashtesën mbiemerore "E" që tregon një kuptim të "marrjes" ose "dhënies" së një emri.
Në këtë kontekst, "Emër" do të thotë fjalë për fjalë "diçka e dhenë".
Eksplorimi i mëtejshëm i kësaj lidhjeje mund të përfshijë: - Hetimi i rrënjës proto-indo-evropiane "*nem-" dhe evolucioni i saj në gjuhë të ndryshme.
Analizimi i fushave semantike të "Emër" dhe "nam" në shqip për të kuptuar më mirë marrëdhëniet e tyre - Ekzaminimi i konteksteve kulturore dhe historike në të cilat emërtimi dhe identifikimi luanin rol vendimtar në shoqëritë e lashta
Etimologjia e fjalës “numër", "emër" dhe "nam" në gjuhën shqipe ofron një këndvështrim të ri për zhvillimin e sistemeve numerike dhe emërore.
Rrënjët primordiale të shqipes janë:
E MAN=
EMEN (Geg)
E NAM
E NOM
NOME
E NOM
NOME
E MERR
EMERR
EMERR
EMER (Tosk)
UN MERR=
UN MER=
NUMER
Duke shqyrtuar veçoritë unike të gjuhës shqipe dhe duke përfshirë dëshmi arkeologjike, ne mund të kuptojmë më thellë rrënjët e numërimit dhe të konceptit të emrit.
UN MER=
NUMER
Duke shqyrtuar veçoritë unike të gjuhës shqipe dhe duke përfshirë dëshmi arkeologjike, ne mund të kuptojmë më thellë rrënjët e numërimit dhe të konceptit të emrit.
Copyright © 2024 Fatmir Iliazi
Comments
Post a Comment