A ka të bëjë njësia gjuhësore *gëzoj me njësinë "zërin", "zanin"?
Apo ndoshta ka të bëjë me "zanien" e grurit, apo “zanien” në gjueti, apo të një diçkaje të rëndësishme mbijetuese për tu ushqyer? Apo ndoshta të dyja bashkë njëkohësisht dhe kemi përplasjet e madhe shumëkuptimore të “zë”-së së Shqipes, edhe *zë-(sound), edhe *zë 'kap', edhe *zë 'bëhet'?
Njëra është qëllimi i arritur , tjetra është mënyra e shprehjes zanore njerëzore kur njeriu gëzon?
Njëra është qëllimi i arritur , tjetra është mënyra e shprehjes zanore njerëzore kur njeriu gëzon?
A duhet të ketë shkue *gëzon deri tek "zanda", ose *canta e sotme Italiane, dhe "kanga" e Shqipes? A janë kopje të njëra tjetrës , apo ndoshta janë ndërtime semantike që prej kohes kur Latinishtja nuk ekzistonte.
Të gjitha supozimet e mesiperme janë të mundshme .
Më duhet të them edhe njëhere në njësitë kaq të thella abstrakte si "gëzoj" duhet kërkim më i thellë dhe vetëm për këtë njësi dhe familjen e saj semantike, pemen e thelbeve kuptimore ndërtuese.
Lind natyrshëm pyetja kur njeriu gëzon si e shpreh gëzimin?
Një nga ato është "qeshja" që në zbërthimin e thellë zanetik të saj ka nje ndërtim habitërisht të ngjashëm me gëzoj po të njohim që:
Latinishtja "gaudere" është afër me të por nuk na thotë gjë në Semantikë. A duhet të pyesim njohjen zyrtare? Po, por nëse atje nuk gjen përgjigje, ose gjen përgjigje që nuk të bindin, dhe nuk e vë në dyshim atë, pra, njohjen aktuale atehere ajo dije ngelet ne vend, siç ka ngel ne vend në fakt , dhe mund thjesht të kenaqesh edhe me atë "që dielli rotullohet reth tokës".
Gjëja ndërlikohet më shumë nëse futim në krahasim edhe gjuhën Kineze tek kjo njësi me:
Gazoj, gëzoj=享受- ‘shqiptohet "Xiǎngshòu.’
Nuk mund të jete më rastesi ngjashmëritë e tyre:
Mendoj që *gëzoj ka të bëjë me *zanin , *zërin, madje lidhja është e fortë.
Për të vazhduar më tej, për të plotësuar atë që mungon në dijen e sotme, duhet bërë një studim psikologjiko-zanetik-gjuhësor për të nxjerrë të dhëna kur njerëzit që gëzojnë si e shprehin gëzimin, ngazëllimin, gazin e tyre, e cla do mbeshteste më shumë tezën time gjuhësore.
Ne duhet te gjemë teknika të reja për të mësuar reth tingujve që njerëzit zanojnë kur gëzojnë. Ne jemi ende shumë larg njohjes së tingujve dhe thirmave tona njerëzore, që njerrim nga goja kur jemi të gëzuar, te lodhur, të mërzitur, duke vuajtur, të nxehur, dhe të tjera. Janë mijëra raste kur njerëzit e gjuhëve të ndryshme nuk perdorin fjalë, por disa tinguj të veçantë të cilët mbajnë në shpinë mendim. Studime të atilla do të na ndihmojmë të kuptojmë shumë njësi gjuhësore si janë ndërtuar. Atje thellë është një botë gjuhësore ende e panjohur, bota e fillimit të gjuhës njerëzore.
Të gjitha supozimet e mesiperme janë të mundshme .
Më duhet të them edhe njëhere në njësitë kaq të thella abstrakte si "gëzoj" duhet kërkim më i thellë dhe vetëm për këtë njësi dhe familjen e saj semantike, pemen e thelbeve kuptimore ndërtuese.
Lind natyrshëm pyetja kur njeriu gëzon si e shpreh gëzimin?
Një nga ato është "qeshja" që në zbërthimin e thellë zanetik të saj ka nje ndërtim habitërisht të ngjashëm me gëzoj po të njohim që:
g<>k>q
|
z<>s>sh
|
Latinishtja "gaudere" është afër me të por nuk na thotë gjë në Semantikë. A duhet të pyesim njohjen zyrtare? Po, por nëse atje nuk gjen përgjigje, ose gjen përgjigje që nuk të bindin, dhe nuk e vë në dyshim atë, pra, njohjen aktuale atehere ajo dije ngelet ne vend, siç ka ngel ne vend në fakt , dhe mund thjesht të kenaqesh edhe me atë "që dielli rotullohet reth tokës".
Gjëja ndërlikohet më shumë nëse futim në krahasim edhe gjuhën Kineze tek kjo njësi me:
Gazoj, gëzoj=享受- ‘shqiptohet "Xiǎngshòu.’
Nuk mund të jete më rastesi ngjashmëritë e tyre:
English
|
Albanian
|
German
|
Latin
|
Chinese
|
enjoy
|
Gëzoj,
gaz, gazëllue
|
genießen
|
gaudere
|
享受‘Xiǎngshòu.’
|
sound
|
Zon-za-zë
|
Ton (gesund)
|
sonor,
sonus
|
聲音 (Shēngyīn)
|
Mendoj që *gëzoj ka të bëjë me *zanin , *zërin, madje lidhja është e fortë.
Për të vazhduar më tej, për të plotësuar atë që mungon në dijen e sotme, duhet bërë një studim psikologjiko-zanetik-gjuhësor për të nxjerrë të dhëna kur njerëzit që gëzojnë si e shprehin gëzimin, ngazëllimin, gazin e tyre, e cla do mbeshteste më shumë tezën time gjuhësore.
Ne duhet te gjemë teknika të reja për të mësuar reth tingujve që njerëzit zanojnë kur gëzojnë. Ne jemi ende shumë larg njohjes së tingujve dhe thirmave tona njerëzore, që njerrim nga goja kur jemi të gëzuar, te lodhur, të mërzitur, duke vuajtur, të nxehur, dhe të tjera. Janë mijëra raste kur njerëzit e gjuhëve të ndryshme nuk perdorin fjalë, por disa tinguj të veçantë të cilët mbajnë në shpinë mendim. Studime të atilla do të na ndihmojmë të kuptojmë shumë njësi gjuhësore si janë ndërtuar. Atje thellë është një botë gjuhësore ende e panjohur, bota e fillimit të gjuhës njerëzore.
Comments
Post a Comment