Ashtu si "anti" nga "anët" edhe "contra" (kundër) e Latin vjen nga "kam" dhe "DA" (ndarje), me "D" që evoloi në "T" gjatë kohës.
KONTRA
KON TRA=
KON DRA=D>T
KON DAR=
KON NDAR
Gjuhëtarët e shpjegojnë fjalën latine si nga com "me, së bashku" + -tr, formë zero-shkallë e prapashtesës krahasuese -ter-.
A e shpjegon kuptimin e "kundër" kjo etimologji?
Çfarë mungon në atë shpjegim?
Shpjegimi i dhënë prej gjuhëtarëve është një pikënisje, por është i mangët semantikisht. Parashtesa "com-" (me, së bashku) dhe prapashtesa krahasuese "-ter-" nuk e kapin plotësisht kuptimin e "kundër".
"Contra" semantikisht tregon kundërshtim, kundërvënie ose kontrast. Shpesh përdoret për të shprehur lëvizje kundër diçkaje ose për të treguar një drejtim ose veprim të kundërt.
Ajo që mungon në shpjegim është ideja e kundërshtimit apo kontrastit. Një ndarje më gjithëpërfshirëse e "kundër" do të ishte:
"Contra" = "com-" (kam) + "-tr" (që tregon ndarje prej gjuhës shqipe "n'dar") + një nocion i nënkuptuar i kundërshtimit ose kundërvënieve.
"ndarje" pasqyron shumë më mirë kuptimin e "kundër", e cila përdoret në fjalë si "kontrast", "kontradiktë", "kundër" dhe "kontroll", të gjitha me rrënjë "ndar" të gjuhës shqipe.
Lidhja midis "ndarjes" dhe "kundër" qëndron në idenë e ndarjes ose dallimit. Kur ndani diçka, po krijoni një ndarje ose një dallim midis dy ose më shumë gjërave. Kjo ndarje mund të shihet si një formë kundërshtimi ose kontrasti, ku një gjë veçohet nga një tjetër.
Në rastin e parashtesës "kundër", kuptimi origjinal i "ndarjes" i gjuhës shqipe evoluoi për të përfshirë idenë "kundër" ose "kundërshtim". Kjo ka kuptim, pasi kur jeni kundër diçkaje, në thelb po ndaheni nga ajo ose po e vendosni veten në kundërshtim me të.
KONTRA
KON TRA=
KON DRA=D>T
KON DAR=
KON NDAR
Gjuhëtarët e shpjegojnë fjalën latine si nga com "me, së bashku" + -tr, formë zero-shkallë e prapashtesës krahasuese -ter-.
A e shpjegon kuptimin e "kundër" kjo etimologji?
Çfarë mungon në atë shpjegim?
Shpjegimi i dhënë prej gjuhëtarëve është një pikënisje, por është i mangët semantikisht. Parashtesa "com-" (me, së bashku) dhe prapashtesa krahasuese "-ter-" nuk e kapin plotësisht kuptimin e "kundër".
"Contra" semantikisht tregon kundërshtim, kundërvënie ose kontrast. Shpesh përdoret për të shprehur lëvizje kundër diçkaje ose për të treguar një drejtim ose veprim të kundërt.
Ajo që mungon në shpjegim është ideja e kundërshtimit apo kontrastit. Një ndarje më gjithëpërfshirëse e "kundër" do të ishte:
"Contra" = "com-" (kam) + "-tr" (që tregon ndarje prej gjuhës shqipe "n'dar") + një nocion i nënkuptuar i kundërshtimit ose kundërvënieve.
"ndarje" pasqyron shumë më mirë kuptimin e "kundër", e cila përdoret në fjalë si "kontrast", "kontradiktë", "kundër" dhe "kontroll", të gjitha me rrënjë "ndar" të gjuhës shqipe.
Lidhja midis "ndarjes" dhe "kundër" qëndron në idenë e ndarjes ose dallimit. Kur ndani diçka, po krijoni një ndarje ose një dallim midis dy ose më shumë gjërave. Kjo ndarje mund të shihet si një formë kundërshtimi ose kontrasti, ku një gjë veçohet nga një tjetër.
Në rastin e parashtesës "kundër", kuptimi origjinal i "ndarjes" i gjuhës shqipe evoluoi për të përfshirë idenë "kundër" ose "kundërshtim". Kjo ka kuptim, pasi kur jeni kundër diçkaje, në thelb po ndaheni nga ajo ose po e vendosni veten në kundërshtim me të.
Mendoni për atë si një kufi fizik, konkret ose një vijë ndarëse, ku dy gjëra janë të ndara dhe të dallueshme nga njëra-tjetra. Kjo ndarje fizike mund të shihet si një manifestim i kundërshtimit ose kontrastit, që është kuptimi thelbësor i "kundër".
Lidhja me "dar" [n'dar(ë)] në shqip, që rrjedh nga një rrënjë themelore e gjuhës shqipe "da", ofron një bazë bindëse për kuptimin origjinal të "kundër". Vetëm kjo etimologji jep kuptimin e ndarjes, kundërshtimit ose ndryshimit, që përputhet me kuptimin themelor të fjalës.
Etimologjia duhet të hetojë rrënjët e lashta dhe evolucionin e gjuhës dhe vetëm gjuhët e lashta si shqipja mund të hedhin dritë mbi historinë e fjalëve.
Shqipja zbulon thjesht thesaret e fshehura të gjuhës!
Lidhja me "dar" [n'dar(ë)] në shqip, që rrjedh nga një rrënjë themelore e gjuhës shqipe "da", ofron një bazë bindëse për kuptimin origjinal të "kundër". Vetëm kjo etimologji jep kuptimin e ndarjes, kundërshtimit ose ndryshimit, që përputhet me kuptimin themelor të fjalës.
Etimologjia duhet të hetojë rrënjët e lashta dhe evolucionin e gjuhës dhe vetëm gjuhët e lashta si shqipja mund të hedhin dritë mbi historinë e fjalëve.
Shqipja zbulon thjesht thesaret e fshehura të gjuhës!
Comments
Post a Comment