Linguistic glob

Është i vetmi gjuhëtar Topalli që fjalën e shqipes "drejt" e cilëson të huazuar përmes latinishtes vulgare nga latinishtja "dirēctus". Nëse i bëjnë një analizë të grupit të fjalëve që kanë lidhje mendimore me "drejtë" çfarë origjine do të na sjelli. Lidhja mes "drit" dhe "drejt" qëndron në rrënjën e tyre të përbashkët si formë dhe simbolikën e lashtë që e sjell vetëm gjuha shqipe në ditët tona. Në shqip, "drit" dhe "drejt" vijnë nga e njëjta rrënjë. Kjo rrënjë shihet edhe në gjuhë të tjera, si latinishtja "directus" (drejt) dhe greqishtja "dreitos" (e qartë, e dukshme). Në kulturat e lashta, drita shpesh shoqërohej me drejtimin dhe të vërtetën. Lidhja midis dritës dhe konceptit i/e drejtë mund të ketë lindur nga ideja se drita udhëton në një vijë të drejtë, gjë e lehtedukshme për këdo sot dhe në atë kohe. Rrënja dhe simbolika e përbashkët midis "drit" dhe "drejt" pasqyrojnë lid

Une gjate me shume se 35 viteve kam zbuluar një taban të pasur lidhjesh dhe kuptimesh që lidhen me konceptin "D" në gjuhën shqipe, veçanërisht në lidhje me fjalën "diell" (diell). (të cilat unë I quaj kodet e gjuhës shqipe) Gradualisht gjatë viteve duke studjuar një per nje fjalët e shqipes, grupuar e rigrupuar ne grupe te ndryshme, si dhe kërkimi për të gjetur burimin e formimit të tyre arrita në përfundimet e mëposhtëme: 1. “Di” si ndarës, që ndan ditën me natën. 2. "Di" si burim i njohurive, duke na mundësuar të shohim dhe të kuptojmë. 3. "Di" si drejtim-dhënës, me lëvizjen e diellit që siguron orientim. 4. “Di” si simbol i ditës dhe dritës. 5. “D” si metaforë për mendjen (brenda) dhe të menduarit, duke na udhëhequr, të na dhënë drejtimin e veprimeve tona. Për të arritur ne këto perfundime duhet te kuptosh thellë lidhjen e njerëzve të lashtë me natyrën, e cila ende është e fortë nde gjuhën shqipe, dhe aftësinë e tyre për të abstraguar koncep

"Di" e gjuhës shqipe besohet se vjen nga rrënja proto-indo-evropiane "*dhe-" që do të thoshte "të shohësh" ose "të perceptosh" dhe lidhet me fjalët e gjuhëve të tjera indo-evropiane për njohuri, si latinisht në "videre" (shikoj) dhe "greqishte" e vjetër "eidon" (di, shikoj). Eshte ky supozim i drejtë? "Di" dhe "diell" nuk ndajnë vetëm një tingull të ngjashëm, ngjashmëri që nuk e kane gjuhet e tjera. Rrënjët dhe kuptimet e tyre janë të dallueshme sot, por nuk ka qënë te tilla 50 mijë vjet më parë. Në atë kohë, ose më parë për të krijuar një fjalë të re "di" njerëzit e lashtë koshin tre mundësi: 1) Emri "sy" 2) Folja "shikoj, shoh" 3) Emrat dritë, ditë ose dielli burimi i tyre. Ata mund të dinin vetëm nëse shihnin, dhe të shihnin ishte e mundur vetëm në prani të dritës së diellit. "Sy" e shqipes, "Ochio" e latinishtes dhe "Os" ose "O

Një tjetër lidhje etimologjike. Folja shqipe "rris/rrit" ( me rrit) dhe variantet e saj në arvanite dhe arbëreshe ("rrinj", "rritënj") dhe emri "grua" kanë një rrënjë të përbashkët me fjalën latine "creare". Latinishtja "creare" (krijoj) gjuhetarët thonë rrjedh nga rrënja proto-indo-evropiane "ker-" që do të thoshte "të rritesh". Gjuhetari etymolog De Vaan shkruan se kuptimi origjinal i creare ishte 'të bësh të rritet', gjë që mund të gjendet ende në tekstet më të vjetra. Latinishtja "creare" e ka origjinën nga "rris" dhe "groa" (grua) e gjuhës shqipe duke pasur parasysh afërsinë gjeografike dhe shkëmbimin gjuhësor midis kulturave të lashta ilire dhe latine. Fjala shqipe "groa" (grua) vërteton burimin prej gjuhës shqipe të latinishtes "creare", veçanërisht duke marrë parasysh zhvendosjen e tingullit nga "g" në "c" (një fenomen i

Gjuha shqipe dhe ndikimi e saj në gjuhët e tjera. Gjuha shqipe ka kontribuar në zhvillimin e fjalëve që lidhen me shumësin, sasinë dhe bollëkun në gjuhë të tjera, duke përfshirë latinishten, italishten, anglishten, gjermanishten, etj. Këtu është një përmbledhje e kodit të gjuhës shqipe: - Në shqip, "Më" është një kod për shumësin. - Koncepti "plenty" në anglisht dhe "poli" në greqisht, "viele në gjermanisht, e kanë origjinën nga fjala shqipe "pjell" (të lindë), e cila u zgjerua në mënyrë metaforike për të përfaqësuar shumësin, bollëkun. - Fjala shqipe "më" përdoret për të treguar "shumë" ose, si në "Dua më" (dua më shumë). - Fjala shqipe “mush” (për të mbushur) e përforcon këtë koncept, duke treguar se si është përfaqësuar në gjuhë ideja e shumësit. - Latinisht "summa", "multi", italisht "molto", dhe anglisht "more" dhe "many", rusisht "много"(mnogo), i

Huazimet e shqipes. Ky është këndvështrimi i sotëm politik dhe ideologjik i gjuhës shqipe. Gjuha e shqiptarëve është tejet e vjetër dhe fillon me tingujt nga natyra, që përbëjnë një fond mbi 700 onomatopeash dhe mbi 1500 fjalësh parësore me përbërje onomatopeike, prej të cilave rrjedhin më shumë se reth 4000 të tjera. Onomatopeika e gjuhës shqipe i paraprin epokës neolitike dhe është në origjinën e sistemit evropian të komunikimit zanor, i cili është i bazuar në morfemat e gjuhës shqipe. Për shëmbiull, "kruaj" (standarti ka fsheh r-në e dytë tek fjala), duhet të ishte krruaj, gërvish e shqipes dhe scratch, crack të anglishtes kanë të njëjtën origjinë Onomatopoeike (nga tingulli). Kjo është arsyeja pse fjalet kanë një kuptim dhe janë shumë të ngjashme në formë. Nuk kishte as latinisht, as greqisht, as turqisht kur u krijuan ato fjalë, më shumë se 20 mijë vjet më parë. Tingulli "krrr" është një tingull natyror që shfaqet kur dy sipërfaqe fërkohen së bashku dhe ësht